|
 |
|
murat.pasha@hotmail.com |
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekonomi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
.
Bütçe 5.4 milyar YTL açık verdi
www.cnnturk.com tarih 13.05.2008, 18:01 (UTC) | | | 2008 bütçesi nisan ayında 1 milyar 76 milyon YTL, ocak-nisan döneminde de 5 milyar 449 milyon YTL açık verdi.
Maliye Bakanlığı, 2008 Nisan ayı ile ocak-nisan dönemi bütçe verilerini açıkladı.
Buna göre, ocak-nisan döneminde bütçeden 70 milyar 200 milyon YTL harcama yapıldı. Bütçe gelirleri ise 64 milyar 751 milyon YTL oldu.
Böylece yılın ilk çeyreğinde bütçe açığı, 5 milyar 449 milyon YTL olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde faiz dışı fazla rakamı ise 12 milyar 467 milyon YTL oldu.
Bütçeden geçen ay 18 milyar 638 milyon YTL harcama yapıldı. Bunun 4 milyar 166 milyon YTL'sini faiz giderleri oluşturdu. Faiz giderleri, geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 35.2 oranında arttı.
17 milyar 562 milyon YTL gelir elde edilen nisan ayında, vergi tahsilatı 12 milyar 902 milyon YTL oldu. Böylece geçen ay bütçede 1 milyar 76 milyon YTL açık meydana geldi.
Bakanlık açıklamasında, 2007 Nisan ayında bütçenin 2 milyar 48 milyon YTL açık verdiği anımsatılarak, "Bu çerçevede 2008 Nisan ayı bütçe açığı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 47.5 oranında azalma göstermiştir" denildi.
2007 Nisan ayında 1 milyar 32 milyon YTL olan faiz dışı fazla da geçen ay 3 milyar 90 milyon YTL olarak gerçekleşti.
4 aylık gerçekleşmeler;
Ocak-Nisan döneminde ise merkezi yönetim bütçesinden 70 milyar 200 milyon YTL'lik harcama yapıldı. İlk 4 ayda faiz hariç giderler 52 milyar 283 milyon YTL, faiz giderleri de 17 milyar 916 milyon YTL olarak hesaplandı.
Söz konusu dönemde personel giderleri 16 milyar 526 milyon YTL, cari transferler 24 milyar 46 milyon YTL, mal ve hizmet alımları 5 milyar 613 milyon YTL, sosyal güvenlik kurumları devlet primi giderleri de 2 milyar 74 milyon YTL oldu.
Bu şekilde personel giderlerinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.6, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri yüzde 12.3, mal ve hizmet alımı giderleri yüzde 5, cari transferler yüzde 16.7 arttı. Sağlık giderleri ise yüzde 8, sermaye transferleri yüzde 4, sermaye giderleri yüzde 17.5 azaldı.
Bütçe gelirleri:
4 aylık dönemde bütçe gelirleri de 64 milyar 751 milyon YTL oldu. Bunun 53 milyar 158 milyon YTL'si vergi gelirlerinden sağlandı. Bu dönemde vergi gelirlerinde geçen yılın ilk 4 ayına göre yüzde 21.4 oranında artış kaydedildi.
4 ayda bütçeye vergi dışı gelirlerden 9 milyar 288 milyon YTL, özel bütçeli idarelerin öz gelirlerinden 1 milyar 283 milyon YTL, düzenleme ve denetleme kurumlarından da 1 milyar 22 milyon YTL geldi. Bu şekilde geçen yıl 5 milyar 380 milyon YTL olan 4 aylık bütçe açığı, 2008'in ilk 4 ayında 5 milyar 449 milyon YTL oldu.
2007 yılının Ocak-Nisan döneminde 13 milyar 667 milyon YTL seviyesinde bulunan faiz dışı fazla rakamı ise 12 milyar 467 milyon YTL'ye geriledi.
Sağlık giderlerinde düşüş:
Maliye Bakanlığı verilerine göre, bütçedeki sağlık giderleri, ilk 4 ayda, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8 oranında düştü ve 2 milyar 113 milyon YTL olarak tespit edildi.
Söz konusu dönemde, kamu personelinin tedavi ve ilaç giderleri için bütçeden 813 milyon YTL, yeşil kart tedavi ve ilaç giderleri için 1 milyar 300 milyon YTL çıktı. Yeşil kart tedavi ilaç giderleri, geçen yıla göre yüzde 7.7 azalma gösterdi.
2007'nin Ocak-Mart döneminde sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için bütçeden 11 milyar 83 milyon YTL transfer yapılırken, bu dönemdeki transfer tutarı 12 milyar 475 milyon YTL oldu.
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun finansman açığının kapatılması için de bütçeden 9 milyar 944 milyon YTL aktarıldı. Bu şekilde sosyal güvenlik açıkları için bütçeden yapılan katkıda da geçen yıla oranla yüzde 14'lük bir artış ortaya çıktı.
4 aylık dönemdeki bütçe giderlerinde en büyük artış, tarımsal desteklemede yaşandı. Nisan sonunda tarımsal destekleme ödemeleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44.5 oranında artarak, 3 milyar 206 milyon YTL'ye ulaştı.
Bu arada, 17 milyar 916 milyon YTL faiz ödenen bu dönemde, faiz giderlerinde geçen yıla göre yüzde 5.9'luk bir azalma meydana geldi. Bütçedeki 56 milyar YTL'lik faiz ödeneğinin yüzde 32'si bu dönemde kullanıldı.
Bütçe değerlendirmesi:
Maliye Bakanlığı'nın bütçe açıklamasında, genel bir değerlendirmede de bulunuldu.
Gelişmiş ülkelerde ağustos ayında başlayan ve gelişmekte olan ülkeleri de etkileyen finansal piyasalardaki dalgalanma ve belirsizliğin etkisini sürdürdüğü, petrol ve gıda fiyatlarındaki artış trendinin de devam ettiği belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Dünya ekonomisinde yaşanan bu olumsuzluklar, bir taraftan büyüme oranlarını aşağıya çekerken diğer yandan enflasyon oranlarının yükselmesine neden olmaktadır.
Ülkemizi de etkilemekte olan bu gelişmelerin muhtemel olumsuz yansımalarının en az düzeyde kalmasını sağlayacak unsurlardan birisi de mali disiplinin kararlılıkla sürdürülmesidir.
Bu açıdan, 2008 Ocak-Nisan bütçe gerçekleşmeleri değerlendirildiğinde, bütçe giderlerinin artış oranı ile bütçe gelirlerinin artış oranı mukayese edildiğinde mali disipline devam edildiği açık bir şekilde görülmektedir.
Nitekim, 2008 yılı Ocak-Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre bütçe giderleri yüzde 6.7, bütçe gelirleri ise yüzde 7.2 oranında artmıştır. Böylece bütçe açığı sadece yüzde 1.3 oranında artmıştır.
Mali disipline işaret eden diğer önemli bir gösterge de faiz hariç bütçe giderlerinin gelişimi ile vergi gelirlerinin gelişiminin izlediği seyirdir.
Nitekim, 2008 yılı Ocak-Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre faiz hariç bütçe giderleri yüzde 11.8 artarken, vergi gelirleri yüzde 21.4 oranında artmıştır. Böylece, vergi gelirlerindeki artış oranı, faiz hariç bütçe giderlerinin artış oranının yaklaşık iki katı olmuştur."
Mali disipline bundan sonraki aylarda da titizlikle riayet edileceği kaydedilen açıklamada, bütçe giderlerinin yıl sonu hedefleri içinde kalması ve bütçe gelirlerinin hedefler ile uyumlu bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanacağı belirtildi. | | | |
|
MB: "YTL değer yitirdi, enflasyon yükseldi"
www.cnnturk.com tarih 04.04.2008, 11:57 (UTC) | | | Merkez Bankası'ndan yüksek enflasyon açıklaması, 'dolar yükseldi böyle oldu.' Herkesi şaşkına çeviren mart ayı enflasyonuna ilişkin bir açıklama yapan Merkez Bankası, dünyadaki dalgalanmanın dolar kurunu yükseltmesinin enflasyonu artırdığını belirtti.
Merkez Bankası'nın orta vade için taşıdığı iyimserliği ise piyasalar paylaşmıyor. Elektrikte otomatik fiyatlandırmaya geçilirken yapılacak zam ve tüm dünyada gıda fiyatlarının yükselmeye devam etmesi yılsonunda enflasyonun yüzde 10'un üzerine çıkacağı endişelerini artırıyor.
Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada mart ayı enflasyonu değerlendirildi.
Açıklamada, kısa vadede döviz kuru gelişmelerinin gecikmeli etkilerinin temel enflasyon göstergelerini olumsuz etkilemeye devam edeceğinin tahmin edildiği belirtildi.
Açıklamaya göre, bununla birlikte, iç talepteki yavaşlamanın devam etmesi orta vadede enflasyonun tekrar düşüş eğilimine gireceğine işaret etti.
İşlenmemiş gıda fiyatlarında gözlenen kısmi düzeltmeye rağmen işlenmiş gıda fiyatlarının yüksek oranda artmaya devam etmesi gıda grubundaki enflasyonun düşüşünü engelledi.
Bunun yanında, YTL'nin yakın dönemde değer kaybetmesinin de enflasyon üzerinde olumsuz etkileri oldu. Kiradaki olumlu seyrin sürmesine karşın yemek ve ulaştırma hizmetleri fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle hizmet grubu enflasyonu da artış gösterdi.
Bu gelişmeler doğrultusunda temel enflasyon göstergeleri yukarı yönlü bir hareket sergiledi.
TÜFE göstergesinin yıllık artış oranı yüzde 7.36
MB'nin açıklamasına göre, enerji, işlenmemiş gıda ürünleri, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan özel kapsamlı TÜFE göstergesinin yıllık artış oranı yüzde 7.36'ya yükseldi.
Bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak hesaplanan göstergenin yıllık artışında da döviz kuru gelişmelerinin doğrudan etkilerine bağlı olarak, sınırlı bir yükseliş gözlendi.
Mart ayında mal grubu fiyatları yüzde 0.98, hizmet grubu fiyatları ise yüzde 0.90 oranında arttı. Yıllık enflasyon, hizmet grubunda yüzde 8.93'e yükselirken, mal grubunda yüzde 9.22'ye geriledi.
Hizmet grubu yıllık enflasyonunun mart ayındaki yükselişinde enerji ve gıda fiyatlarındaki birikimli artışların yansımaları etkili oldu.
Ulaştırma hizmetleri fiyatları özellikle şehiriçi yolcu taşıma ücretlerindeki artış ile yüzde 1.47 oranında yükselirken, yemek hizmetleri fiyatlarındaki artış, lokanta-oteller hizmetleri fiyatlarındaki yüzde 1.21'lik yükselişin temel belirleyicisi oldu.
Mart ayında enerji grubu fiyatları akaryakıt fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle yüzde 0.98 oranında arttı.
Uluslararası piyasalarda ham petrol fiyatının mart ayı boyunca ortalama 100 dolar seviyesinin üzerinde seyretmesi ve YTL'de yakın dönemde gözlenen değer kaybı, akaryakıt ürünleri fiyatlarının mart ayında yüzde 3.23 gibi yüksek bir oranda artmasına neden oldu. | | | |
|
"Yüzde 100'den fazla yanılmamız var"
www.cnnturk.com tarih 04.04.2008, 11:54 (UTC) | | | Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, enflasyon hedefinde yüzde 100'den fazla yanılma olduğunu belirterek, ''Gerçekçi hedef koymak lazım. Hedefiniz gerçek değilse, tartışılır hale gelirsiniz'' dedi.
Fındık Tanıtım Grubu'nu kabulünde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Tüzmen, Türkiye'de enflasyonun artışına, dışarıdaki enflasyonun artış etkisini de ilave etmek gerektiğini belirterek, bunun önümüzdeki dönemde daha da çok hissedileceğini söyledi.
Türkiye'nin ara malı aldığı pazarların çoğunda yüksek enflasyon olduğunu kaydeden Tüzmen, enflasyonun Türkiye'de, "gıda olsun, petrol ürünleri olsun, hidro karbon fiyatları olsun" yansımaları olduğunu ifade etti.
"Türkiye'de sadece enflasyonu aşağıya çekme ana hedefiyle hareket etmenin getirdiği nokta ortada" diyen Tüzmen, burada önemli olanın ihracatçıları, sanayicileri de düşünerek, bir takım politikaların ortaya konulabilmesi olduğuna dikkati çekti.
Tüzmen, "Enflasyon aşağıya doğru çekilirken, siz ne kadar mücadele ederseniz edin başka faktörlerde var. Siz sanayinin, ihracatın durduğu ortamda isterseniz yüzde 1 oranına ulaşın, hiçbir şey ifade etmez. Gerçekçi hedef koymak lazım. Enflasyonda verilen hedefte yüzde 100'den fazla yanılmamız var" dedi.
"Hedefiniz gerçek değilse, bu sefer tartışılır hale gelirsiniz" diyen Tüzmen, "İhracatta 100 milyar dolarlık hedef koysak ve bu 50 milyar dolar olsa bizi ne yapardınız? Aynı şeyi söylüyorum, o zaman inandırıcılığınız azalır" ifadesini kullandı.
Tüzmen, gerçekçi hedef konulması halinde sanayici ve ihracatçının da göz önüne alınmış olacağını söyledi.
| | | |
|
Yüzde 0.75'lik indirim beklentilerin altında kaldı
www.cnnturk.com tarih 19.03.2008, 19:53 (UTC) | | | Amerikan Merkez Bankası (FED), faiz oranlarını yüzde 0.75 puan düşürdü. Başkan George Bush, hükümetin, ekonominin düzelmesi için gerekirse başka adımlar da atabileceğini söyledi.
Bu, eylül ayından bu yana 6'ncı faiz indirimi. FED'in indirim oranı, piyasadaki beklentilerin altında kaldı.
Ancak yine de normalde çeyrek puanlarla hareket eden Amerikan Merkez Bankası için 'agresif' bir adım olarak nitelendiriliyor.
Kararın ardından, bankalar da kredi faizlerini düşürdü.
Amerikan ekonomisindeki sorunları tetikleyen mortgage sektöründen ise kötü haber var.
FBI, soruşturma altındaki şirketlerin sayısının 17'ye yükseldiğini ve soruşturma kapsamının genişleyebileceğini açıkladı
Rapor, petrol ve işlenmiş petrol ürünleri tüketiminin, son bir ayda geçen yılın aynı dönemine yüzde 3.2'den fazla azaldığını da ortaya koydu.
EIA'nın açıklaması, yüksek petrol ve benzin fiyatlarının petrol ürünlerine talebi düşüreceği yönünde tahminlere yol açtı. Petrol fiyatları pazartesi günü varil başına 111.80 doları görmüştü. | | | |
|
ABD'de stoklar arttı, petrol fiyatları düştü
www.cnnturk.com tarih 19.03.2008, 19:46 (UTC) | | | Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları ABD'de ham petrol stoklarının arttığı açıklanmasının ardından düştü.
New York Borsası'nda ABD ham petrolünün varil fiyatı nisan teslimi 4.82 dolar düşüşle 104.60 dolara geriledi.
Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı ise mayıs teslimi 4.49 dolar azalışla, 101.07 dolara düştü.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi'nin (EIA) bugün açıkladığı haftalık raporuna göre, haftalık ham petrol stokları 200 bin varil arttı. Ham petrol stoklarının 2.3 milyon artması bekleniyordu.
Rapor, petrol ve işlenmiş petrol ürünleri tüketiminin, son bir ayda geçen yılın aynı dönemine yüzde 3.2'den fazla azaldığını da ortaya koydu.
EIA'nın açıklaması, yüksek petrol ve benzin fiyatlarının petrol ürünlerine talebi düşüreceği yönünde tahminlere yol açtı. Petrol fiyatları pazartesi günü varil başına 111.80 doları görmüştü. | | | |
|
Borsa yüzde 0.46 artışla kapandı
www.cnnturk.com tarih 19.03.2008, 19:44 (UTC) | | | İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Ulusal 100 Endeksi, günlük bazda yüzde 0.46 artışla kapandı.
Endeks ikinci seansta 59.92 puan artarak 40.907,00 puandan kapandı. Hisse senetleri ikinci seansta ortalama yüzde 0.15 oranında değer kazandı.
Endeks ikinci seansa, 4.09 puan artarak 40.851.17 puandan başladı. Seansın ilk yarısını 41.121.55 puandan geçen endeks, seans içinde en düşük olarak 40.548.43 puana gerilerken, en yüksek olarak 41.366.61 puana çıktı.
Birinci seanstaki 126.81 puanlık artış dikkate alındığında, endeks günlük bazda 186.73 puan yükseldi. Hisse senetlerinin günlük ortalama değer kazancı yüzde 0.46 oldu.
İkinci seans kapanışında, mali endeks 179.22 puan düşerek 56.443.35 puana, hizmetler endeksi 164.58 puan düşerek 30.322.11 puana gerilerken, sanayi endeksi 427.80 puan artarak 34.084.26 puana yükseldi.
| | | |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Mechanical Engineering |
|
|
|
|
|
|
|
|
Tarihte Bügün |
|
|
|
|
|
